چرخش معکوس در بازار روغن کاهش واردات روغن خام و افزایش کنجاله اشتباهی استراتژیک
به گزارش رصد کالا، نیاز سالانه کشور به کنجاله ۲.۳ میلیون تن بوده که از کشورهایی مانند برزیل، آرژانتین و هند وارد می شود اما سال جاری این عدد به ۳.۵ میلیون تن رسید.
به گزارش رصد کالا به نقل از مهر، روغن خوراکی شامل مایع و نیمه جامد در حالی در کشور تولید می شود که به قول برخی کارشناسان تا ۹۰ درصد و به قول بعضی دیگر تا بیشتر از ۹۵ درصد وابستگی ارزی دارد.
سالانه کشور بین ۱.۵ تا ۱.۶ میلیون تن روغن نیاز دارد که برخی آمارها اعلام می کند، سال جاری میزان تولید به ۲.۲ میلیون تن رسیده است. این رقم بالا احتمالا جمع حجم تولید، بار سال قبل و ذخایر استراتژیک این کالای اساسی بوده است.
یک اشتباه استراتژیک
بخش اعظمی از واردات دانه های روغنی کشور در ارتباط با دانه سویا است که هم میتوان از روغن استحصال شده آن بهره برد و هم از کنجاله آن برای نهاده های دامی و طیور.
اتفاقی که سال جاری از جانب معاون اسبق توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی رخ داد، اختصاص حجم زیاد واردات به کنجاله و کاهش سهم دانه سویا بود.
نیاز سالانه کشور به کنجاله ۲.۳ میلیون تن بوده که از کشورهایی مانند برزیل، آرژانتین و هند وارد می شود اما سال جاری این عدد به ۳.۵ میلیون تن رسید.
به گفته فعالان بازار روغن در حالیکه برای تأمین و واردات دانه های روغنی بخصوص سویا باید ۳ میلیون تن واردات انجام می شد این رقم با کاهش ۴۰۰ هزار تنی رو به رو بوده و به ۲.۶ میلیون تن رسیده است. در ادامه این سیاستگذاری باید گفت، زمینه اشتغال کشورهای صادرکننده، تقویت و نیروی کار داخل محروم از این امتیاز شد.
از دیگر مزیت های واردات دانه روغنی، تولید کنجاله و نهاده های دامی برای دامداری های صنعتی و غیرصنعتی است. حتی عنوان می شود کنجاله تولید داخل باکیفیت تر از نوع وارداتی است چونکه ناظران نهادهای سلامت در کارخانجات، محصولات را پایش و آزمایش می کنند.
تبعات یک سیاستگذاری اشتباه
همچنین موقع ورود دانه های روغنی و روغن خام، آزمایش GMO (تراریخته) از جانب سازمان غذا و دارو و سازمان دامپزشکی صورت می گیرد اما این امر برای کنجاله منتفی است؛ البته در این خصوص یکی از کارشناسان حوزه کشاورزی توسعه عنوان نمود بخش اعظمی از تولید دانه های روغنی در جهان در چارچوب تراریخته کشت می شود.
تفاوت قیمت کنجاله تولید داخل و وارداتی از دیگر مزیت های واردات دانه های روغنی است چونکه هر کیلو گرم کنجاله داخلی ۱۹ هزار تومان و نوع وارداتی ۲۰ هزار و ۹۰۰ تومان است. این تفاوت قیمت در ادامه در بازار گوشت شامل گوشت سفید و قرمز بیشتر نمود پیدا می کند.
از دیگر نتایج این سیاستگذاری این بود که در بازار گوشت مرغ تمام محصولات، چه مرغ هایی که از کنجاله داخلی با قیمت پایین تغذیه کرده اند و چه واحدهای مرغداری که از کنجاله خارجی با قیمت بالا بهره برده اند، گوشت هر دو با یک نرخ به فروش می رسد.
اینجا شناسنامه دار شدن محصولات و داشتن QR کد لزوم بیشتری پیدا کرده چونکه عدم استفاده از شناسه سبب شده تا در بازار گوشت قرمز، مصرف کننده نداند با مبلغ بالایی که می پردازد گوشت گوسفند می خرد یا بز.
از دیگر تغییرات سیاست ها در واردات دانه های روغنی و کنجاله، مدت زمان تخصیص ارز است. ارز کنجاله ترجیحی بوده و زودتر پرداخت می شود ضمن این که معاف از مالیات ارزش افزوده است؛ اما ارز تخصصی دانه های روغنی ارز ترکیبی (ترجیحی و نیمایی) است که علاوه بر آن مشمول یک درصد ارزش افزوده هم می شود.
از دیگر تفاوت ها این دو محصول وارداتی اینست که ثبت سفارش دانه های روغنی محدود و کنجاله نامحدود است. همین مساله سبب شد تا سال جاری ۷۰۰ هزار تن کنجاله بیشتر از مصوبه سالانه، وارد کشور شود.
البته نیاز بازار به واردات دانه های روغنی، بستگی به تأمین کنجاله دارد که این عدد از ۳ تا ۴ میلیون تن متغیر است.
نگرانی تأمین ارز نهاده های دامی
در حالی که واردات کنجاله امسال بیشتر از مصوبه سالانه بود اما اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام و طیور، خطاب به وزیر جهاد کشاورزی از احتمال افزایش قیمت و کمبود تأمین نهاده در ماه های پایانی و اوایل سال آینده در صورت بی توجهی به درخواست تجار مبنی تأمین ارز مکفی اطلاع داده است.
دبیر این تشکل عنوان کرده، متاسفانه با وجود تجربه بروز مشکل و افزایش قیمت و کمبود در تأمین و عرضه نهاده در ماه های پایانی و اوایل سال جدید که معمولا ناشی از کم توجهی سازمان برنامه و بودجه و بانک مرکزی در تأمین مکفی ارز کالاهای اساسی و ضروریست، طبق شنیده ها و اخبار انتشار یافته نگرانی هایی از بابت تأمین و تخصیص باقی سهمیه ارزی کالاهای اساسی و ضروری (نهاده های دام و طیور) به وجود آورده است.
وی در ادامه عنوان کرده، در حالیکه در دیماه هستیم، محموله های شهریور ماه تاکنون که اظهار و در سامانه بازارگاه با نرخ ارز ۲۸.۵۰۰ تومان عرضه شده هم تأیید دستگاه نگرفته و تأمین ارز نشده اند.
این مسئول صنفی ضمن درخواست پیگیری های مؤثر این موضوع، از وزیر جهاد کشاورزی خواست تا مراتب به تشکل های بخش خصوصی اطلاع رسانی شود تا تأمین و عرضه نهاده بدون بروز مشکل استمرار یابد.
منبع: رصد كالا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب